چکیده:
این مطالعه با هدف بررسی استحکام باند برشی چهار برند رایج دندان مصنوعی در بازار ایران و تأثیر انواع آکریلها بر این خاصیت انجام شد. نتایج نشان داد که دندانهای مصنوعی برند ایوکلار بیشترین استحکام باند را داشتند. همچنین، نوع آکریل تأثیر مستقلی بر استحکام باند داشت و آکریل ProBase Hot نسبت به آکریل Acrosan عملکرد بهتری نشان داد اما آکروسان نیز در محدوده قابل قبول قرار دارد.
مقدمه:
پروتزهای دندانی متحرک یکی از رایجترین راهکارها برای بازسازی دندانهای از دست رفته هستند که به ویژه در افرادی با شرایط خاص دندانی، انتخاب مناسبی به شمار میآیند. با این حال، یکی از چالشهای مهم در استفاده از پروتزهای دندانی، جدا شدن دندانهای مصنوعی از پایه آکریلی است که ممکن است باعث اختلال در عملکرد و راحتی بیمار شود. استحکام باند بین دندانهای مصنوعی و پایه آکریلی یکی از عوامل کلیدی در بهبود دوام و کارایی پروتز است.در بازار ایران، برندهای مختلفی از دندانهای مصنوعی و آکریلها وجود دارند که تفاوتهای چشمگیری در کیفیت و عملکرد دارند. از آنجا که انتخاب صحیح مواد و برند دندان مصنوعی میتواند تأثیر مستقیمی بر استحکام باند برشی و در نهایت طول عمر پروتز داشته باشد، بررسی دقیق این ویژگیها از اهمیت ویژهای برخوردار است. هدف از این مطالعه، ارزیابی و مقایسه استحکام باند برشی چهار برند دندان مصنوعی رایج در ایران و تأثیر نوع آکریلهای مورد استفاده بر این خاصیت است.با توجه به اینکه تحقیقات محدودی در این زمینه در ایران انجام شده است، این مطالعه به دنبال ارائه اطلاعات کاربردی برای بهبود انتخاب مواد دندانی و کمک به ارتقای کیفیت درمانهای پروتزی است. نتایج این تحقیق میتواند به دندانپزشکان و تولیدکنندگان مواد دندانی کمک کند تا انتخابهای بهتری در جهت بهبود کیفیت و کارایی پروتزهای دندانی متحرک داشته باشد.
مواد و روشها:
در این مطالعه 8 ست از 4 برند دندان مصنوعی موجود در ایران تهیه شد. از هر ست 10 نمونه به ابعاد2*4*4 میلی مترآماده گردید که این نمونه ها روی دو نوع آکریل Heat cure ایوکلار و آکروسان مانت شدند. سپس تحت3000 دور لودسایکلینگ قرار گرفته(شبیه سازی عمل جویدن ) واستحکام باند برشی نمونهها با استفاده از دستگاه یونیورسال تستینگ (UTM) اندازهگیری شد.
دندانهای آزمایش شده:
- فینکس BetaDent ایران
- پرزیدنت Idealmako ایران
- یاماهاچیYamahachi ژاپن
- ایوکلار Ivoclar Vivadent ایتالیا
نتایج:
بیشترین استحکام برشی به ترتیب در دندانهای ایوکلار(۲۴۴.۲۰±۲۵.۹۶ مگاپاسکال)، یاماهاچی(۲۲۱.۰۰±۲۴.۵۶ مگاپاسکال)، فینکس (۱۷۹.۸±۲۲.۴۶ مگاپاسکال) و پرزیدنت (۱۵۰.۳۳±۲۱.۲۰ مگاپاسکال) مشاهده شد(جدول 1).
استحکام باند در آکریل ProBase Hot بهطور معنیداری بالاتر از Acrosan بود. اما آکروسان نیز در محدوده قابل قبول قرار دارد.
اثر متقابل معناداری بین برند دندان و نوع آکریل مشاهده نشد (p=0.111)، اما تفاوت معنیداری بین نوع آکریل و برند دندان وجود داشت (p<0.001). در واقع نوع آکریل و برند دندان، به طور مستقل بر استحکام باند تأثیر میگذارند و اثرشان به هم وابسته نیست. مثلاً تأثیر مثبت آکریل ایوکلار روی استحکام باند برشی، برای همه برندهای دندان مشابه است.

پیشنهادات برای بهبود استحکام باند برشی
- استفاده از تکنیکهای آمادهسازی سطح دندان، مانند:
- اعمال مونومر قبل از مانت.
- حذف گلیز از سطح دندان.
- استفاده از مواد بهینه برای بیس آکریلی.
- استفاده از دندان و آکریل تولید شده توسط یک کارخانه سازنده برای تطابق بهتر.